Kira tespit davası, konut ve çatılı işyeri kiraları için kira sözleşmesi imzalanmış olması halinde, kiracı ve kiralayanın kira bedeli hususunda yaşadıkları anlaşmazlık sonucu açılan bir dava çeşididir. Kira tespit davasını kiralayanın açabildiği gibi davayı kira bedelini düşürmek adına kiracı da açabilmektedir.

Kira tespit davası, kira bedelinin günün piyasa koşulları dikkate alınarak uygun hale getirilmesi amacıyla açılmaktadır. Türk Borçlar Kanunu 344. maddesinde düzenlenmiştir. Mahkeme tarafından verilecek hükümle belirlenen kira bedelindeki artışı haricinde kiracı aleyhine kira sözleşmesinde değişiklikler yapılamayacaktır. (Türk Borçlar Kanunu m. 344/1)

Taraflar kira sözleşmesinde kira bedel artışına dair bir anlaşma gerçekleştirmemiş ise bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki 12 aylık ortalamalara göre değişim oranının geçmemesi ve kira tespit davası şartları olması halinde hakim kira bedelini hakkaniyete göre belirleyecektir. (Türk Borçlar Kanunu m. 344/2) Kira sözleşme tarihi itibariyle 5 yıl geçmemişse mahkeme bu oran üzerinden karar veremez. Mahkeme, somut durumu emsal değerleri nazarı itibara alarak tespitte bulunur.

Kira sözleşme tarihi itibariyle 5 yıl geçmesi durumunda bundan sonraki her 5 yılın sonunda uygulanacak kira bedeli,

  • Tüketici fiyat endeksindeki 12 aylık ortalamalara göre değişim oranı ,

  • Kiralananın durumu ve emsal kira bedeli,

  • Hakimin hakkaniyete uygun vereceği karar ile belirlenmektedir. (Türk Borçlar Kanunu m. 344/3)

    • KİRA TESPİT DAVASI ŞARTLARI NELERDİR ?

    Her davada olduğu gibi kira tespiti davasını açmak için gerekli şartlar bulunmaktadır. Kira tespit davası şartları ise şu şekildedir;

    • İki taraf eşliğinde oluşturulan geçerli kira sözleşmesinin varlığı en önemli unsurlardandır. Bu kira sözleşmesi sözlü ya da yazılı biçimde olabilir. Ancak delil niteliğinde kullanmak için yazılı kira sözleşmeleri daha yararlı olabilmektedir. Fakat kira sözleşmesi içerisinde; belirlenen kira bedeli, kira döneminin başlangıç tarihi ve imza gibi sözleşmenin önemli unsurların var olması gerekmektedir. Aksi halde yazılı sözleşme delil olarak nitelendirilemez.
    • Kira tespiti davasının yetkili mahkeme tarafından açılması gerekmektedir. Yani dava, kiralanan konutun bulunduğu güzergahtaki Sulh Hukuk Mahkemesinde açılması gerekmektedir. Aksi halde dava reddedilebilmektedir.
    • Tarafların tam olması gerekmektedir. Taraflar; Kiracı, kiralayan kişi, malik eğer taraflardan biri ölmüşse mirasçılar taraf olarak belirlenmektedir.

    Kira Tespit Davasında Yetkili ve Görevli Mahkeme Nedir ?

    Kira tespit davasında görevli ve yetkili mahkeme taşınmazın bulunduğu yer sulh hukuk mahkemesidir.

    MAHKEMENİN BELİRLEDİĞİ KİRA BEDELİ NE ZAMANDAN İTİBAREN GEÇERLİ OLUR ?

    Kira tespit davası, yeni kira döneminin başlamasından 30 gün öncesinde açılırsa yahut o 30 günlük süre içerisinde bildirimde bulunulursa yeni kira bedeli, davanın açıldığı kira döneminin başından itibaren geçerli olur. Bu durum söz konusu olmazsa mahkemenin kararı, sıradaki kira döneminde geçerli olacaktır.Kaynak: https://mihci.av.tr/kira-tespit-davasi/